Ketels branden en maken daarmee warm water. Dat water stroomt door de warmtelichamen: radiatoren, vloerverwarming en convectoren. Het retourwater komt terug, en de ketel zal dat weer warm maken. Dit lukt alleen maar als dat water ook echt kan stromen. Als alle radiatoren dicht staan, lukt dat dus niet. En als er teveel radiatoren dicht staan, stroomt er te weinig, en kan de ketel zijn water niet kwijt. Zou de ketel blijven branden, dan verandert het water in stoom.
Dat mag niet, en ketels hebben om die reden een beveiliging. Ze stoppen met branden, totdat het water voldoende afgekoeld is. Gelukkig kunnen ze pendelen. Ze gaan steeds aan en uit, waarmee alle gevaar geweken is.

De pendeltest

Er zijn heel wat installaties die pendelen, zonder dat de bezitter dat weet. Het is vrij gemakkelijk na te gaan of de ketel pendelt:

• Zet de meeste radiatoren dicht. Bijvoorbeeld alleen de woonkamer open. Heeft u vloerverwarming, laat die dan open, eventueel met de badkamerradiator. Zet alle andere radiatorkranen dicht.
• Heeft u een zoneregeling, zet dan 70% van alle groepen dicht.
• Laat de ketel een kwartier lang voiluit branden. Bijvoorbeeld door de kamerthermostaat in de woonkamer 15 minuten lang in een hoge warmte vragende stand te zetten, bijv. 25 graden. Ga naar de ketel. Als het goed is blijft deze ketel constant branden. Wanneer de ketel daarbij af en toe stopt is sprake van pendelen.
• Het is in dit experiment natuurlijk niet de bedoeling dat het ook 25 graden wordt!

Mocht blijken dat de ketel pendelt, dan is het echt tijd om actie te ondernemen.